مطالعات محققان در انگلیس نشان می دهد که سطوح به ظاهر سالم چربی کبد می تواند باعث دیابت نوع 2 شود

28 سپتامبر 2021- تحقیقات جدید ارائه شده در نشست سالانه انجمن اروپایی مطالعه دیابت (EASD) که امسال به صورت آنلاین برگزار شد، نشان داد که میزان چربی ذخیره شده در کبد در افراد مبتلا به دیابت نوع 2(T2D) ، در هر نمره ای از BMI، بیشتر از افراد سالم است. همچنین پیشنهاد شد که سطوحی از چربی کبدی که در حال حاضر سالم تلقی می شود می تواند از نظر متابولیکی در افراد دارای BMI طبیعی، مضر باشد و باعث دیابت نوع 2 شود.

شایع ترین نوع دیابت، یعنی دیابت نوع 2زمانی رخ می دهد که پانکراس نمی تواند انسولین کافی تولید کند (هورمونی که به تبدیل قند موجود در غذا به انرژی کمک می کند) یا انسولینی که تولید می کند به درستی عمل نمی کند.

پیش از این، آزمایش بالینی برجسته بهبود دیابت DiRECT[1]، از دانشگاه های گلاسکو و نیوکاسل، نشان داده بود که برنامه ی کاهش وزن فشرده که توسط پزشکان عمومی ارائه می شود، می تواند T2D را در افرادی که دارای اضافه وزن هستند، بهبود بخشد.

آزمایش DIRECT نشان داد که چربی اضافی ذخیره شده در کبد و لوزالمعده باعث ایجاد  T2Dمی شود و از دست دادن این چربیهای درون اندامی، کلید بهبودی از دیابت است.مشخص است که چربی اضافی در کبد مانع از عملکرد صحیح انسولین می شود، و چربی موجود در پانکراس از عملکرد صحیح سلول های تولید کننده انسولین جلوگیری می کند.

درجدیدترین تحقیقات، پروفسور روی تیلور و همکارانش در دانشگاه نیوکاسل به بررسی افزایش چربی داخل اندام در افراد دارای وزن طبیعی مبتلا به T2D پرداختند، آنها همچنین نحوه ی توزیع چربی درون اندام پس از معکوس شدن دیابت ناشی از کاهش وزن، را مورد بررسی قرار دادند.

در این مطالعه از داده های دو  گروه با BMI مختلف استفاده شد. اولین مورد شامل 56 شرکت کننده در آزمایش DIRECT بود که میانگین توده بدنی آنها 35.1 کیلوگرم بر متر مربع بود که در محدوده چاق است و میانگین سنی آنها 53 سال بود.گروه دوم شامل 15 شرکت کننده از مطالعه ی ReTUNE[2] بود -که در حال بررسی تاثیر کاهش وزن بر معکوس نمودن دیابت نوع 2 در افرادی با وزن طبیعی است-، میانگین BMI این شرکت کنندگان 24.3 بود که در محدوده ی وزن طبیعی است و میانگین سنی آنها 58 سال بود.

هر دو گروه از برنامه مدیریت وزن پیروی کردند که باعث بهبود T2D از طریق کاهش 10-15 درصدی وزن می شد. این شامل مصرف 800 کالری در روز (از سوپ ها و شیک های کم کالری) برای کاهش وزن و به دنبال آن حمایت از وزن جدید آنها می شود.

از اسکن ها برای اندازه گیری سطح چربی در کبد و لوزالمعده قبل و بعد از کاهش وزن استفاده شد.

سرانجام، نتایج با گروه کنترل مقایسه شد- افراد بدون دیابت که از نظر سن، جنس و BMI همسان بودند.

چربی کبد و پانکراس در افراد مبتلا به دیابت، در هر یک از گروه های BMI، بیشتر از گروه کنترل بود و با کاهش وزن کاهش یافت.

چربی کبد به طور چشمگیری کاهش یافت: در شرکت کنندگان درDIRECT ، از میانگین 16درصد به 3 درصدکاهش یافت. این رقم برای افراد گروه کنترل که دارای اضافه وزن بودند، 5.5 درصد بود.

در شرکت کنندگان مطالعه یReTUNE ، چربی کبد از 4.7 درصد به 1.4 درصد کاهش یافت. این رقم برای افراد گروه کنترل با وزن طبیعی 1.9 درصدبود.

سطح چربی داخل پانکراس نیز کاهش یافت. در شرکت کنندگان مطالعه ی DIRECT، از 8.5 درصد به 7.6 درصد رسید(گروه کنترل 6.8 درصد) و در شرکت کنندگان مطالعه ی ReTUNE از 5 درصد به 4.5 درصد (کنترل ، 3.4 درصد) کاهش یافت.

نسبت مشابهی از افراد در هر دو گروه - 60 درصد از شرکت کنندگان DIRECT و 67 درصد از شرکت کنندگانReTUNE ، موفق به معکوس نمودنT2D خود شدند. بهبودی از دیابت یا معکوس شدن دیابت، بنا به تعریف به رسیدنHbA1c (سطح متوسط ​​قند خون) به کمتر از 48mmol/mol  ، بدون مصرف داروها اطلاق می شود.

داده های بیشتری از مطالعه ReTUNE در این نشست ارائه می شود و در یک بیانیه مطبوعاتی جداگانه منتشر می گردد.

محققان می گویند نتایج آنها نشان می دهد که میزان چربی کبد با وزن افراد، تغییر می کند و برای محاسبه ی آستانه ی سطح سالم چربی کبد باید BMI فرد را در نظر گرفت. در حال حاضر، فرض بر این است که سطح چربی کبد کمتر از 5.5درصد، بدون توجه به BMI هر فرد، سالم محسوب می شود.

پروفسور تیلور گفت: واضح است که اگر فردی مبتلا به دیابت نوع 2 باشد، چربی بیشتری نسبت به آنچه می تواند تحمل کند در بدن خود دارد، حتی اگر لاغر به نظر برسد.این نتایج همچنین نشان می دهد که میزان چربی کبد با وزن متفاوت است و سطوحی که در حال حاضر سالم تلقی می شود می تواند در افرادی با وزن پایین، مضر و ناسالم باشد.ما باید نحوه ارزیابی چربی کبد را تغییر دهیم و BMI افراد را در ارزیابی آن لحاظ کنیم.

منبع:

https://medicalxpress.com/news/2021-09-seemingly-healthy-liver-fat-trigger.html

 



[1]the landmark Diabetes Remission Clinical Trial

[2]Reversal of Type 2 Diabetes upon Normalisation of Energy Intake in the Non-obese